برآورد قابلیت ترکیب پذیری و هتروزیس برای صفات با ارزش زراعی در نه لاین گوجه فرنگی با استفاده از روش تلاقی دای آلل

بمنظور بررسی قابلیت ترکیب پذیری 9 لاین گوجه فرنگی، لاین های والدینی در قالب طرح تلاقی های دای آلل کامل (9×9)، مورد بررسی قرار گرفتند. در سال دوم نتاج حاصل از تلاقی ها به همراه والدین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مورد بررسی شامل: صفات تعداد روز تا 50 درصد جوانه زنی بذر، قطر بوته در زمان ظهور اولین گل آذین (میلی متر)، ارتفاع بوته در زمان ظهور اولین گل آذین (سانتی متر)، تعداد برگ تا ظهور اولین گل آذین، تعداد روز از جوانه زنی تا ظهور اولین گل آذین، تعداد روز از جوانه زنی بذر تا اولین رنگ گیری میوه، تعداد میوه در بوته، متوسط وزن میوه (گرم)، عملکرد کل در بوته (کیلوگرم) و تعداد حجره، بودند. همچنین با مشخص شدن 5 هیبرید برتر، صفات ph آب میوه، میزان ویتامین ث در میوه، میزان مواد جامد محلول میوه، مقدار بتاکاروتن میوه، مقدار لایکوپن میوه، محتوی آب میوه در 100 گرم میوه و نسبت طول به قطر میوه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در اکثر صفات اثرات افزایشی و غیر افزایشی تواما در بروز و کنترل صفت نقش دارد. از نظر عملکرد محصول، هیبرید های prg × supl2 و supl2 × csh74 بیشترین عملکرد را از خود نشان دادند. صفات متوسط وزن میوه، تعداد روز تا ظهور اولین گل آذین و ارتفاع ساقه اصلی نشاء به هتروزیس واکنش خوبی نشان دادند. هیبرید های ptk × vfj و mb13 × prg دارای بالاترین مقدار هتروزیس و ترکیب پذیری خصوصی در صفات تعداد میوه در بوته و تعداد روز تا رنگ گیری اولین میوه بودند. بطور کلی پنج هیبرید برتر در صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد و زودرسی شامل supc ×ptk، pte12 × ptk، mb3 × vfj، supl2 × csh74 و sps ×csh74 بودند. بر اساس نتایج بدست آمده والد mb13 با بیشترین مقدار ترکیب پذیری عمومی در اکثر صفات و بیشترین عملکرد در بین 9 لاین به عنوان والد برتر شناخته شد.